طرح‌های وزارت بهداشت در زمینه پزشک خانواده و پزشک مستقر در مطب مصداق«آشپز دوتا شده» است. خبرنگار همشهری در این زمینه با دو نماینده مجلس گفت‌وگو کرده است. محمد شریعتی، رئیس ستاد اجرایی برنامه پزشک خانواده در کشور گفت: با اجرای پزشک خانواده بیش از 53 میلیون شهروند ایرانی ساکن در شهرهای بالای 20هزار نفر زیر پوشش این برنامه قرار می‌گیرند.
به گزارش روابط عمومی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وی با اشاره به اینکه با تصویب و رونمایی از نسخه 02 برنامه پزشک خانواده مراحل اجرای آن به‌صورت گام به گام در کشور در حال اجراست، افزود: در حال حاضر نام‌نویسی از پزشکان برای شرکت در برنامه پزشک خانواده آغاز شده است و براساس این برنامه، بیش از 30هزار پزشک مشارکت خواهند داشت.
در همین حال رئیس کمیسیون بهداشت مجلس گفت: پزشک خانواده با استقرار پزشک در مطب جور درنمی‌آید و این روش کار وزارت بهداشت با اهداف اولیه این برنامه تطبیق ندارد، این برنامه اکنون مصداق«آشپز دوتا شده» است و آش آن یا شور می‌شود یا بی‌نمک. دکتر حسینعلی شهریاری در گفت‌وگو با فارس، افزود:
یکی از موانع مهم اجرای برنامه پزشک خانواده کمبود پزشک در بسیاری از مناطق کشور است و با وضع موجود خیلی سخت است که به اجرای درست این برنامه اطمینان داشته باشیم به‌خصوص اینکه وزارت بهداشت می‌خواهد از ظرفیت مطب برای این برنامه استفاده کند. وی گفت: پزشکان مستقر در مطب نمی‌توانند وظیفه واقعی پزشک خانواده را انجام دهند و برای مردم وقت کافی بگذارند.
هدف اصلی برنامه پزشک خانواده تأمین و حفظ سلامت مردم است و برای این کار باید برای مردم وقت گذاشته شود و پرونده تشکیل داده شود و انجام این کار با نشستن پزشکان در مطب و ویزیت بیماران سازگار نیست.دکتر سیدامیرحسین قاضی‌زاده هاشمی در این باره به خبرنگار همشهری گفت: طرح پزشک خانواده طرح خوبی است به شرط آنکه در اجرا مشکلی نداشته باشد و مشکلات اجرایی آن برطرف شود.
وی با بیان اینکه طرح پزشک خانواده یک برنامه است که هدف آن توسعه کیفی و کمی به‌منظور برخورداری از عدالت افقی و عمودی در جهت ارتقای سلامت است گفت: براین اساس باید فعالانه عمل کرد و در همه زمینه‌هایی که باعث ارتقای سلامت مردم می‌شود، مداخله، دیده بانی و رصد کرد، نه اینکه بنشینیم و ببینیم که چه‌کسی و چه وقت به ما مراجعه می‌کند.
این نماینده مجلس شورای اسلامی افزود: به‌عبارت بهتر، در این طرح همه طبقات جامعه باید از یک نوع برخورداری هم از جهت کمیت و هم از جهت کیفیت بهره‌مند شوند و یک سیاست واحد برای همه اتخاذ و اجرا شود؛ به سخن دیگر، در طرح پزشک خانواده همه مردم باید از عدالت افقی و عمودی به یک اندازه و به‌طور عادلانه بهره‌مند شوند.وی خاطرنشان کرد:
براین اساس نظام تعرفه‌گذاری باید یکسان باشد، منابع بیمه‌ای نیز باید یکسان اخذ شود و نظام پرداخت بیمه‌ای نیز یکسان اعمال شود؛ در حالی‌که این موارد هیچ‌کدام به درستی انجام نشده است.این نماینده مجلس شورای اسلامی افزود: ایراد دیگر طرح پزشک خانواده آن است که این طرح مکان جغرافیایی مشخصی را معلوم نکرده و بحث جغرافیایی را باز گذاشته است درحالی‌که در این طرح باید مداخله محیطی نیز صورت گیرد.
دکتر قاضی‌زاده در ادامه اظهار داشت: به‌نظر می‌رسد که در بحث تأمین نیروی انسانی این طرح نیز با کمبود پزشک مواجه خواهیم بود؛ به سخن دیگر، هنوز نیروی انسانی برای این طرح تعیین تکلیف نشده است. وی تصریح کرد: به اعتقاد من برای اجرای اصولی طرح پزشک خانواده ابتدا باید مقدمات کار به‌صورت فوری فراهم شود.
دکتر محمدرضا محسنی ثانی نماینده مردم سبزوار در مجلس شورای اسلامی نیز در این باره به بحث تفاوت سرانه درمان روستائیان و شهرنشینان اشاره کرد و گفت:برای رفع تبعیض بین سرانه درمان روستائیان و شهرنشینان هم در برنامه پنجم توسعه پیش‌بینی‌هایی به عمل آمده به‌طوری که تمهیداتی اتخاذ شده که همه مردم بتوانند به‌صورت یکنواخت و هماهنگ از خدمات یکسان در حوزه سلامت بهره‌مند شوند؛
علاوه براین، در طرح پزشک خانواده هم برای این منظور پیش‌بینی‌هایی صورت گرفته است که البته قطعا مشکلات و دغدغه‌های مردم تنها درصورتی برطرف خواهد شد که این برنامه‌ها در عمل نیز اجرایی شود.
اجرای پایلوت پزشک خانواده
برنامه پزشک خانواده با نسخه 01 در سه استان خوزستان، سیستان و بلوچستان و چهار محال‌وبختیاری به‌صورت پایلوت اجرا شد و پس از ارزیابی این طرح نسخه 02 برای اجرا در سطح کشور طراحی شده است. در نسخه 02 با توجه به کشوری بودن آن، بخش خصوصی نیز دیده شده است به این ترتیب که پزشکان عمومی دارای مطب به شرط رعایت استانداردهای برنامه پزشک خانواده، وارد این برنامه می‌شوند.
